راهنمای خرید فازمتر

فازمتر جزو آن دسته از ابزار فنی است که در برق‌کاری ساختمان و تمام کارهایی که با برق سر و کار دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد. تقریبا تمامی صنایع به نحوی با جریان برق در ارتباط هستند و گاهی بر اثر بی احتیاطی حوادثی از جمله برق گرفتگی رخ می‌دهد. استفاده از این ابزار یکی از راه‌هایی است که می‌توانیم تشخیص دهیم جریان برق وجود دارد یا خیر. این مورد معمولا در کارهای تعمیراتی بیشتر دیده می‌شود. این ابزار پرکاربرد انواع مختلفی دارد که هر کدام برای کاری استفاده می‌شوند.

فهرست مطالب: (با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت می شوید)

• فازمتر چیست؟

• انواع فازمتر

• ویژگی‌های یک فازمتر خوب

ساده‌ترین نوع آن در جعبه ابزار هر خانه‌ای پیدا می‌شود و حداقل یکبار از آن استفاده کرده‌ایم. اما علاوه بر مصارف خانگی و تعمیرات وسایل برقی کوچک در صنایع مختلف و موارد حرفه‌ای نیز کاربرد فراوانی دارد. این ابزار دوکاره گاهی به عنوان پیچ گوشتی نیز به‌کار می‌رود و علاوه بر تشخیص جریان برق برای باز و بسته کردن پیچ‌های کلید و پریز برق یا پیچ‌های ظریف دیگر هم از آن استفاده می‌شود. اگر برق‌کار هستید یا به هر دلیلی می‌خواهید این ابزار را در جعبه ابزار خود داشته باشید قبل از خرید حتما باید در مورد انواع مختلف فازمتر و نحوه‌ی کار آن اطلاعات کافی به دست آورید. برای آشنایی با انواع گوناگون این ابزار و نکات مهم هنگام خرید و استفاده از آن در این مقاله با ما همراه باشید.

فازمتر چیست؟

ابزاری است که برای تشخیص سیم فاز از نول و سنجش وجود جریان الکتریکی یا عدم وجود آن به کار می‌رود. این جریان معمولا به صورت جریان متناوب AC است و برای تشخیص آن باید از فازمتر استفاده شود. این ابزار از 8 قسمت لبه یا نوک، عایق، لامپ و مقاومت، فنر، گیره، بدنه یا محفظه و پیچ انتهایی تشکیل شده است. قسمت لبه که به سر پیچ گوشتی شباهت دارد به عایق متصل شده است و به همراه گیره، فنر و لامپ درون یک محفظه قرار می‌گیرند. در انتهای این محفظه یک پیچ قرار دارد که به هنگام کار با این ابزار دست کاربر روی آن قرار می‌گیرد. احتمالا خیلی از اوقات بدون آن که اطلاعات کافی در مورد کاربرد و نحوه‌ی عملکرد این ابزار داشته باشید در خانه از آن برای تست جریان برق پریز یا سر یک سیم دارای جریان استفاده کرده‌اید. اما این ابزار به جز نوع ساده و معمولی انواع متفاوت دیگری دارد که هرکدام کاربرد خاص خودشان را دارند.

انواع فازمتر

این ابزار در انواع بسیار متنوعی تولید می‌شود که هر کدام دارای ویژگی‌های خاصی هستند و برای کارهای مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. بعضی از متداول‌ترین انواع فازمتر عبارتند از :

• یک سر یا یک تماسه

ساده‌ترین و متداول‌ترین نوع این ابزار است و نسبت به مدل‌های دیگر قیمت کمتری دارد. با نام معمولی و چراغ دار نیز شناخته می‌شود. ظاهر آن شبیه به پیچ گوشتی است که از قسمت نوک آن برای تست وجود جریان استفاده می‌کنند. اسم این ابزار یک سر است چون فقط یک طرف آن با مدار تماس دارد و برای کامل شدن مدار از بدن کاربر استفاده می‌کند. به این صورت که نوک آن در محل مورد نظر قرار می‌گیرد و قسمت انتهایی دسته که دارای پیچ است باید در دست کاربر باشد و انگشت فرد روی آن پیچ قرار بگیرد. داخل محفظه‌ی آن یک لامپ وجود دارد که با کمترین جریان هم روشن می‌شود.

مکانیزم عملکرد این ابزار به گونه‌ای است که اگر نوک آن در محل دارای جریان قرار بگیرد و انتهای آن با دست کاربر در تماس باشد در صورت وجود جریان لامپ روشن خواهد شد. البته باید توجه داشته باشید که عواملی مانند پوشیدن لباس یا دمپایی عایق، قرار دادن دست در قسمت عایق ابزار و هر چیزی که باعث عایق شدن فرد شود جلوی روشن شدن لامپ را می‌گیرد. چراغ انواع قدیمی مدل یک سر کوچک و کم نور است و به سختی می‌توان روشن یا خاموش بودن آن را تشخیص داد. اما در انواع جدیدتر از لامپ نئونی استفاده کرده‌اند که شدت نور بالایی دارد و حتی در طول روز هم روشن بودن آن به راحتی قابل تشخیص است.

بعضی از مدل‌ها قابلیت تعویض لامپ نئون را دارند. با اینکه نسبت به بقیه‌ی مدل‌ها کمی ارزان‌تر است اما ایمنی چندانی ندارد و ممکن است هنگام کار با آن خطر برق گرفتگی فرد را تهدید کند. به همین دلیل باید دقت کنید که ابزار در معرض آب و رطوبت قرار نگیرد. چون اگر آب به داخل محفظه آن راه پیدا کند ممکن است از طریق جریان برق فرد دچار شوک شده و حتی جان خود را از دست بدهد. علاوه بر آن اگر جریان برق ضعیف‌تر از حد تعیین شده‌ی لامپ این ابزار باشد قادر به نشان دادن آن نیست و لامپ روشن نمی‌شود. گاهی اوقات نیز با برگشت فاز، سیم نول را مانند سیم فاز دارای جریان نشان می‌دهد. در این حالت ممکن است کاربر اشتباه متوجه شده و دچار برق گرفتگی شود.

• دوسر یا دو تماسه

این مدل برعکس نوع یک سر دارای دو قسمت است. یک طرف آن به پیچ گوشتی شباهت دارد و در انتهای آن یک لامپ قرار گرفته است. به سمت دیگر یا همان قسمت انتهایی فازمتر دوسر یک سیم وصل شده و به جای بدن انسان عمل می‌کند. سر پیچ گوشتی مانند را به پریز برق یا جایی که مشکوک به وجود جریان باشد وصل می‌کنند. سر دیگر را که دارای سیم است به طور مستقیم در تماس با زمین قرار می‌دهند. این سیم به عنوان سیم نول عمل کرده و جریان را عبور می‌دهد. اگر بین زمین و محل مورد تست ولتاژی وجود داشته باشد با روشن شدن لامپ داخل ابزار مشخص خواهد شد.

نوع یک سر فقط برای تشخیص وجود اختلاف پتانسیل به کار می‌رفت اما مدل دوسر ولتاژ بین دو نقطه را نیز نشان می‌دهد. به دلیل این‌که در این مدل به جای انگشت فرد از سیم استفاده شده خطر برق گرفتگی تا حدی کمتر می‌شود اما چون سیم‌ها توسط فرد با جریان برق تماس پیدا می‌کنند نباید خطر اتصالات برقی را نادیده گرفت. نوع دو تماسه معمولا برای اطلاع از جریان برق شهری، برق مستقیم با حداقل ولتاژ 12 ولت و فشار قوی تا حداکثر 2 هزار ولت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار بیشتر در کارهای مکانیکی و الکترونیکی برای تشخیص مدارهای مستقیم و قطعی جریان سیم‌های خودرو به کار می‌رود.

• غیر تماسی

این مدل نسبت به انواع یک سر و دوسر مکانیزم پیشرفته‌تری دارد و برای تشخیص سیم فاز از بدن فرد و سیم متصل به زمین استفاده نمی‌کند بلکه نحوه‌ی کار آن تشخیص جریان با استفاده از تغییرات الکتریکی پیرامون سیم یا هر وسیله‌ی برقی است. به این صورت که این ابزار را در اطراف محل مورد نظر حرکت می‌دهند و با روشن شدن لامپ یا ایجاد صدا کاربر را از وجود جریان یا عدم وجود آن مطلع می‌کند. یکی از بزرگ‌ترین مزایای این مدل عدم تماس فرد با جریان برق است. یعنی نیاز نیست سیم را لخت کرد یا با اتصالات تماس داشت و از فاصله‌ی نزدیک قدرت تشخیص جریان را دارد. با این ابزار می‌توان حتی سیم‌های داخل دیوار را نیز تست کرد. اما باید توجه کنید که فاصله‌ی سیم‌ها از لایه‌ی بیرونی دیوار زیاد نباشد. همچنین در مواردی که کابل‌ها دارای روکش ضخیم هستند یا جریان مدار به صورت مستقیم (DC ) است قدرت تشخیص جریان را ندارد. چون فقط برای اندازه‌گیری میدان الکتریکی به کار می‌رود.

• دیجیتال یا الکترونیکی

این مدل با تمامی مدل‌های معرفی شده متفاوت است و ساختار و عملکرد آن کاملا با انواع یک سر، دو سر و غیر تماسی فرق دارد. قسمت سری آن مانند بقیه شبیه به پیچ گوشتی است و در محل مورد تست قرار می‌گیرد اما قسمت دسته‌ی آن دارای یک صفحه نمایش کوچک است و میزان جریان ولتاژ را دقیق نمایش می‌دهد. معمولا دسته آن را از جنس عایق می‌سازند تا حین کار خطر برق گرفتگی فرد را تهدید نکند. همچنین نحوه‌ی کارکرد آن الکترونیکی است و احتمال خطا به شدت کاهش می‌یابد. در بعضی از مدل‌ها یک چراغ نئونی در انتهای دسته قرار دارد که در شرایط کم نور باعث دید بهتر می‌شود. این ابزار علاوه بر تشخیص جریان متناوب، جریان مستقیم و ولتاژهای 12 تا 220 ولت را به‌طور دقیق اندازه‌گیری کرده و عدد آن را به کاربر نشان می‌دهد.

• القایی ( حرفه‌ای )

این ابزار نوع پیشرفته‌ی انواع الکترونیکی است که علاوه بر تشخیص جریان متناوب و مستقیم می‌تواند میزان فرکانس و مقاومت را مشخص کند. به همین دلیل بیشتر توسط افراد برق‌کار و تکنسین‌های ماهر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فازمتر دارای یک سر فلزی و یک دسته‌ی عایق است که رو دسته‌ی آن یک دکمه وجود دارد. برای کار با این ابزار باید قسمت نوک آن را داخل پریز یا محل دارای جریان قرار داده و دکمه‌ی آن را فشار دهید. درصورتی که جریان وجود داشته باشد لامپ آن روشن شده یا از طریق ایجاد صدای بوق مانند وجود ولتاژ را اطلاع می‌دهد. به این صورت می‌توان سیم فاز را از نول تشخیص داد. در این مدل خطر برق گرفتگی به کمترین حد خود می‌رسد و معمولا در امور عیب یابی شبکه که امکان استفاده از انواع معمولی وجود ندارد به کار می‌رود.

ویژگی‌های یک فازمتر خوب

اولین چیزی که هنگام خرید هر ابزار و وسیله‌ای بسیار اهمیت دارد کیفیت بالای آن است و این کیفیت نسبت به نوع و کارایی آن ابزار مشخص می‌شود. فازمتر نیز از این امر مستثنا نیست و باید با کیفیت و دارای ویژگی‌های خاص باشد. این ویژگی‌ها نسبت به کاربرد هر نوع متفاوت است. به عنوان مثال اگر صرفا برای تشخیص جریان برق به این ابزار نیاز دارید انواع ساده و معمولی چراغ دار جوابگوی کار شما خواهند بود. اما اگر می‌خواهید که همزمان جریان و ولتاژ را به دست آورید باید از انواع دیجیتال استفاده کنید. در صورتی که فردی حرفه‌ای هستید و قرار است که به عنوان تکنسین یا مهندس برق از این ابزار استفاده کنید حتما نیاز دارید که علاوه بر جریان و ولتاژ، مقاومت و فرکانس را نیز به دست آورید که در این حالت انواع القایی بهتر خواهند بود. در نتیجه نوع کار است که ویژگی‌های ابزار را تعیین می‌کند. اما در حالت کلی این ابزار باید به صورت ارگونومیک طراحی شده و با دست کاربر سازگار باشد. بدنه‌ی قوی و عایق از دیگر ویژگی‌های این ابزار است. همچنین بهتر است که بدنه و دسته‌ی آن در برابر شکستگی و ضربه مقاوم باشند تا در شرایط کاری سخت به راحتی آسیب نبینند. در نهایت ابزاری که بر اساس استانداردهای تعریف شده و توسط شرکت‌های معتبر تولید شود از کیفیت بالاتری برخوردار است.

نکات مهم در خرید فازمتر

هر ابزار و وسیله‌ای دارای مشخصات و ویژگی‌های خاصی است که قبل از خرید باید به آن‌ها توجه کرد. فازمتر هم جزو ابزاری است که حداقل ساده‌ترین نوع آن برای هر خانه‌ای لازم است. درصورتی که قصد خرید این ابزار را دارید باید به نکات زیر توجه کنید :

نوع ابزار : اولین و مهم‌ترین نکته‌ای هنگام خرید باید به آن توجه داشته باشید نوع ابزار متناسب با کارتان است. برای این‌که بدانید کدام نوع برای کار شما مناسب است ابتدا باید نوع نیاز و کار خود را مشخص کنید. چون هر ابزاری برای کاری ساخته شده است. برای مثال برخی از انواع این ابزار برای کارهای فنی و افراد ماهر مناسب هستند. درحالی‌که از انواع ساده و معمولی آن می‌توان برای مصارف خانگی و عمومی استفاده کرد. پس این نوع کار شما است که نوع ابزار مورد نیاز را تعیین می‌کند.

طراحی و جنس دسته : در ابزارهایی که کار با آن‌ها به صورت دستی است طراحی قسمت دسته اهمیت زیادی دارد. چون باید با ارگونومی دست سازگاری داشته و هنگام کار دست را خسته و اذیت نکند. مورد بعدی جنس دسته است. دسته‌ی این ابزار باید از موادی ساخته شود که باعث تعریق دست نشود و همچنین از دست کاربر سر نخورد. اما مهم‌ترین نکته در مورد دسته‌ی فازمتر عایق بودن آن است. از آن‌جایی که این ابزار با برق سروکار دارد باید ایمنی کاربر را فراهم کند

جنس و نوع سری : این ابزار علاوه بر تشخیص جریان و ولتاژ به عنوان پیچ گوشتی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین جنس سری آن باید از کروم وانادیوم، فولاد و استیل ساخته شود تا در برابر فشار و ضربه مقاومت خوبی داشته باشد. همچنین نوع سری بسته به شکل سر پیچ می‌تواند در انواع دوسو یا چهارسو باشد.

قابلیت تعویض سری : همان طور که اشاره کردیم این ابزار دوکاره است و سری آن کار پیچ گوشتی را انجام می‌دهد. در بعضی مدل‌ها سری ثابت نیست و امکان تعویض آن وجود دارد و می‌توان نسبت به نوع پیچ سری را عوض کرد. در این مدل‌ها می‌توان انواع پیچ‌های مختلف را به راحتی باز و بسته کرد.

قابلیت آهنربایی : بهتر است که سری این ابزار خاصیت آهنربایی داشته باشد تا پیچ‌های ظریف را به خود جذب کرده و کار باز و بسته کردن آن‌ها به راحتی انجام شود. البته اکثر فازمترها این قابلیت را دارند اما بهتر است که هنگام خرید به این نکته هم دقت کنید.

نوع لامپ : انواع ساده و قدیمی این ابزار دارای چراغ‌های معمولی هستند که روشنایی کمتری دارند. در مدل‌های جدید لامپ‌های نئونی به کار رفته و در شرایط کم نور و حتی در روشنایی روز به راحتی قابل تشخیص هستند و هنگام کار دچار نوسان نمی‌شوند.

شرکت سازنده و قیمت محصول : این ابزار در قیمت‌های متفاوتی از چند هزار تومان تا چند میلیون تومان وجود دارد. ویژگی‌های معرفی شده در تعیین قیمت ابزار تاثیر دارند و نسبت به تکنولوژی به کار رفته در آن‌ها قیمت تغییر می‌کند. شما با توجه به نوع کار و نیازتان و میزان مقابله با جریان برق باید بهترین نوع را خریداری کنید. چون کار با این ابزار با جان فرد در ارتباط است نباید در خرید آن خساست به خرج بدهید. نکته‌ی مهم دیگر شرکت سازنده‌ی محصول است. معمولا شرکت‌های معتبر برای تولید ابزار از مواد درجه یک استفاده می‌کنند و ابزارآلات تولید شده توسط آن‌ها از کیفیت بالاتری برخوردار است.

لیست محصولات منتخب

فازمتر مدل PHK-21

• سری
  دو سو , چهار سو
• تعداد
  تک
• توضیحات تعداد
  نوک پیچ گوشتی دو سر قابل تغییر و تعویض حالت به دو سو یا چهارسو
• قابلیت تعویض سری
  دارد
• جنس سری
  فولاد
• روکش
  کروم
• جنس دسته
  پلاستیکی
• قابلیت کوبش پذیری
  ندارد

مشاهده قیمت و خرید در دیجی کالا