سنگ رومیزی

 سنگ روميزی ابزاری است كه با استفاده از آن مي‌توان عملیات سنگ زنی و یا پولیش‌کاری را با دقت و سرعت بالايي انجام داد. اين وسيله داراي انواع مختلفي بوده كه با توجه به نياز كاربر انتخاب مي‌گردد. ابزار سنگ رومیزی در کارهای صنعتی، یک وسیله بسیار کاربردی با قدمتی بسیار طولانی است. در ابتدا دستگاه سنگ زنی را معرفي كنيم. انواع و اجزا دستگاه سنگ زنی را بشناسيم و در ادامه به بررسی انواع سنگ رومیزی، عملکرد و در نهایت به نکات مهم و در خصوص نحوه انتخاب یک سنگ رومیزی مناسب بپردازیم.

سنگ رومیزی محک مدل GD-125-1

سنگ‌زنی، فرآیندی است که توسط آن می‌توان سطح قطعات را صاف کرده و تغییرات جزیی اما ضروری را در مرحله آخر در قطعه ایجاد کرد. در واقع ابزار تراش در تمام مراحل ساخت قطعه قابل استفاده نیست. سنگ رومیزی ابزاری است که با آن میتوان در برخی مواقع تنها پرداخت‌های جزئی و سنباده زنی‌های سطحی را انجام داد.اين كار قدمتی چند هزار ساله دارد و اهميت آن به حدی  بود كه موجب شد تا بشر به فكر ساختن وسيله‌اي باشد كه به وسیله آن بتواند سرعت سنباده زنی، دقت و کیفیت محصول را افزايش دهد.  انسان در گذشته‌های بسیار دور از سنگ زنی برای ساخت ابزار ساده و ابتدايي به منظور مصارف جنگی و یا شکار استفاده می‌کرده است.

مقالات مربوطه

انتخاب سنگ رومیزی مناسب

براي انتخاب انواع سنگ رومیزی مناسب، ابتدا باید آن ‌را به خوبی بشناسيد و همچنین تفاوت میان انواع این وسیله و نحوه كار با آن ‌را ياد بگيريد و در نهایت با نکات مهم و کلیدی در انتخاب هر کدام آشنا شوید. در اين ‌صورت مي‌توانيد سنگ روميزي مناسب با حداكثر بهره و توانايي و با توجه به فعاليت خود را انتخاب كنيد و توجه داشته باشید که یک ابزار هرچند هم که قوی باشد اما با فعالیت شما همخوانی نداشته باشد، مناسب نیست.

عملیات سنگ زنی

اما عملیات سنگ زنی چیست؟ سنگ زنی آخرین مرحله از ساخت یک قطعه بوده که باعث افزایش کیفیت و دقت آن خواهد شد. در تعریف آن می توان گفت یک فرایند براده برداری است که باعث می‌شود تا مواد اضافه، لبه‌ها و سطوح ناهموار توسط سایش از سطح قطعه برداشته شود. هر یک از دانه‌های موجود در سطح سنگ و یا سنباده، باعث تغییر در بخش کوچکی از قطعه می‌شوند.

چگونگی سنگ زنی

یک کاربر برای انجام فرآیند سنگ زنی نیاز به ابزاری مدور دارد که قادر باشد با حرکت دورانی و سرعت بالا، ذرات و براده‌ها را بدون آسيب رساندن و يا تغيير در شكل اصلی قطعه از سطح آن جدا كند. سنگ زنی هم مانند کارهای فرزكاری و يا تراشكاری عملیاتی به منظور برداشتن براده‌هاست. تنها تفاوت آن اینجا است كه به جاي يك لبه برنده و تيز تعداد بسيار زيادی دانه برنده و تيز وجود دارد كه هر كدام قسمتی از قطعه را تغيير شكل می‌دهند. می‌توان گفت سنگ سنباده شبیه تيغ برش، عمل مي‌كند و با دانه ‌هاي برنده سنگ، سطح قطعه كار را پرداخت و پوليش سطحی می‌کند.

انواع ابزار سنگ زنی

 کاربران و صنعتگرانی که میخواهند از اين وسيله استفاده کنند ابتدا باید انواع آن را بشناسند، با نحوه کارکرد این ماشين و قسمت‌های مختلف آن آشنا شويد و سپس دستگاه سنگ زنی متناسب با فعاليت خود را انتخاب كنيد.برای انتخاب یک سنگ سنباده مناسب باید در ابتدا فعالیت خود را مشخص کنید. بنابراین تعیین جنس، کیفیت، سختی، شکل و حجم مورد نیاز جهت براده برداری از قطعه کار حائز اهمیت خواهد بود.

بر روی سنگ، عموما اطلاعاتی درج می‌شود که مشخص کننده ویژگی‌های آن است. این مشخصات عبارتند از:

نام شرکت سازنده سنگ

  • نوع مواد به کار رفته در ساخت سنگ
  • اندازه دانه‌های سازنده سنگ
  • درجه سختی
  • نوع چسب به کار رفته در ساخت سنگ
  • شبکه‌بندی
  • شکل ظاهری سنگ
  • قطر داخلی و قطر خارجی (که بیانگر اندازه سنگ است)
  • عرض پیشانی
  • سرعت محیطی مجاز
  • پایه يا بستر دستگاه
  • سنگ

همانطور که از نام ابزار سنگ رومیزی پیدا است اصلي‌ترين بخش در اين وسيله سنگ است. سنگ سنباده از دانه‌هاي بسيار ريزي تشكيل شده‌ است که جنس اين دانه‌های ریز سازنده سنگ، ممکن است از مواد طبیعی و یا غیر طبیعی باشد. سنگ مجموعه‌ای متشکل از مواد ساینده است که با فشار و حرارت و چسب‌های مخصوص متراکم شده اند و به هم چسبیده ‌است. جنس نوع طبیعی مواد ساینده عموما از اکسید آلومینیوم طبیعی است که مقاومت کمتری دارد. نوع مصنوعی این ذرات ساینده متشکل از سیلیسیم کاربید، اکسید آلومینیوم غیر طبیعی و … است که مقاومت بالایی دارد و به همین دلیل استفاده بیش‌تری برای ساخت سنگ سنباده دارد.

چسب

همانطور که گفته شد برای نگه ‌داشتن دانه‌های سنگ به موادی نیاز است تا این دانه‌ها را به هم بچسباند و همچنین استحکام کافی را نيز برای سنگ سنباده ایجاد کند. چسب‌های قابل استفاده برای فرم دادن دانه‌ها می‌تواند از جنس چسب سرامیک، انواع چسب‌های معدنی مانند سیلیکات‌ها و یا چسب‌های پایه گیاهی باشد. به خاطر ویژگی چسب سرامیک، برای ساخت بخش اصلی سنگ از این چسب استفاده می‌شود.

در ساخت انواع سنگ، علاوه بر دانه‌ها و چسب‌های سازنده سنگ سنباده باید به مفاهیمی چون دانه‌بندی، شبکه‌بندی و درجه سختی هم توجه شود که در این بخش به آنها می‌پردازیم.

دانه‌بندی: که به معنی ابعاد دانه‌ها است که عمل سایش توسط آن‌ها صورت می‌گیرد. دانه‌بندی در سنگ سنباده با توجه به عدد درج شده بر آن مشخص می‌شود. اندازه دانه در سنگ سنباده شامل اعداد 6 تا 600 است.

شبکه‌بندی: نسبت مقدار چسب مصرف شده به مقدار دانه‌ها در سنگ سنباده است. به این ترتیب که در صورتی که مقدار چسب بیش‌تر باشد، سنباده نرم‌تر خواهد بود و برای قطعات با سختی کم‌تر و نرم و برداشتن براده‌های بلند استفاده می‌شود. در صورتی‌که قطعه کار از سختی بالایی برخوردار باشد و یا سطح قطعه دارای براده‌های کوتاه باشد، باید از سنباده با تراکم بیش‌تر استفاده کرد.

درجه سختی: هرچه مقاومت دانه‌ها در مقابل نیروهای اعمالی در حین کار بیش‌تر بوده و قادر به حفظ خواص خود باشد، سنگ از درجه سختی بالاتری برخوردار خواهد بود. سنگ سنباده با درجه سختی بالا دارای عمر بالاتر و امکان استفاده بیش‌تر براي كاربر است.

پایه یا بستر دستگاه: اين بستر شامل دو جز اصلي است.

ميل سنگ و ميز

ميل سنگ: بخشي است كه توسط آن حركت دوراني و چرخش سنگ انجام مي‌شود. ميل سنگ بر روي پایه كناري میز و به شكل متحرک قرار گرفته و در اين مكان تنظیم شده ‌است.

ميز ماشين: قسمتي مهم كه مجموعه دستگاه بر آن سوار مي‌شود. ميز ماشين داراي دو قسمت رو و زير است. قسمت بالايي ميز شامل ميل سنگ و مرغك است. به طور معمول در کارگاه‌ها از سنگ رومیزی دو طرفه استفاده می‌شود. یک طرف این ابزار زبر و طرف دیگر آن نرم است. بنابراین امکان پولیش زنی با درجه سختی متفاوت را ایجاد می‌کند.

مرغک: بخشي است كه حركت دورانی ندارد. و براي نگهداري قطعه استفاده مي‌شود. در واقع تكيه‌گاه قطعه محسوب می‌گردد.

محافظ: اطراف سنگ سنباده یک محافظ وجود دارد که حدود سه چهارم از محیط سنگ را می‌پوشاند. علت این‌ کار حداقل کردن احتمال پرتاب براده‌ها و یا تکه‌های شکسته قطعه به سمت کاربر است و باعث افزایش ایمنی حین کار می‌گردد.

تکیه‌گاه: برای کنترل بهتر قطعه در هنگام کار، یک تکیه‌گاه به فاصله 3 میلی‌متر از سنگ در جلوی آن قرار دارد. این تکیه‌گاه باعث می‌شود تا به وسیله آن بتوانید قطعه را در نزدیکی سنگ نگه دارید و از خستگی دست هنگام کار جلوگیری می‌کند.

از دیگر اجزای ابزار سنگ رومیزی می‌توان به تسمه انتقال حرکت، کلید روشن و خاموش دستگاه، پیچ و مهره نگهدارنده سنگ روی پایه، چرخ تسمه، مخزن نگهدارنده مایع خنک کننده دستگاه، محور اشاره کرد.

انواع دستگاه سنگ زنی

دستگاه سنگ زني همانند سایر ماشین‌ها و ابزارهای برقی داراي انواع مختلفی است. مدل‌های گوناگونی از این وسیله طراحی و ساخته شده که قادر است نیاز طیف گسترده‌ای از کاربران را پوشش دهد. در دسته بندی کلی‌تر، این دستگاه به مدل‌های سنگ زنی تسمه‌ای، سنگ زنی تخت، گردسابی و رومیزی تقسیم‌بندی می‌شود.

برندهای مختلف ابزار سنگ رومیزی

برندهای زیادی برای خرید سنگ رومیزی در بازار وجود دارد که هر کدام مزایا و معایبی دارند که در ادامه به مقایسه برندهای سنگ رومیزی برند محک، سیلور و دیزل پرداخته‌ایم.

برند سنگ رومیزی محک MAHAK

سنگ رومیزی ساخت برند محک تماما ساخت ایران است. شرکت ابزار ایران البرز، در سال ۱۳۶۱ محک را در استان البرز تأسیس کرد که اولین محصول تولیدی این شرکت  سنگ رومیزی محک بود. در حال حاضر این محصول پرکاربرد، به اندازه‌ای کیفیت داشته است که توانسته به عنوان پرفروش‌ترین و بهترین مارک سنگ رومیزی در ایران شناخته شود. برند محک به دلیل این که برندی ایرانی است اما خدمات پس از فروش گسترده‌تری دارد و دسترسی به قطعات قابل تعمیر آن راحت‌تر است و به ‌علاوه قیمت کمتری نیز نسبت به بقیه برندها دارد.یعنی اگر دستگاه‌های این برند خراب شوند، راحت‌تر نسبت به برندهای دیگر تعمیر ‌شوند.  شاید بزرگترین عیبی که برند سنگ رومیزی‌های محک ‌دارند، وزن و ابعاد آن است که نسبت به برندهای دیگر کمی بیشتر است.

برند سنگ رومیزی سیلور SILVER

شرکت تولید ابزارآلات سیلور ساخت کشور چین بوده است و در کشور ما ایران هم نمایندگی‌های رسمی دارد. قطعا هرچه کیفیت، کارایی و ارائه خدمات بیشتری یک شرکت داشته باشد، قطعا محبوبیت بیشتری را از آن خود خواهد کرد که شرکت سیلور توانسته است تا به امروز رضایت مشتریان خود را بدست آورد و تا به امروز حتما برای یک بار هم نام این برند معروف و خوش نام را شنیده‌اید. با وجود نمایندگی در کشورمان، خدمات پس از فروش و گارانتی به عنوان برترین برند در میان برندهای سنگ رومیزی شناخته شده است. چون خیلی راحت در زمان آسیب و خرابی دستگاه می‌توان آن را تعمیر نمود و دیگر دغدغه نبود قطعات یدکی را با وجود تحریم‌ها نخواهید داشت. مدل برند سنگ رومیزی‌ سیلور علاوه بر قدرت و توان بالا به طور خاصی طراحی شده‌اند. زیباترین کاری که این برند کرده است این است که با رنگ‌های مختلف کاربرد هر دستگاه را مشخص کرده است. به عنوان مثال رنگ نقره‌ای دستگاه سنگ رومیزی سیلور مناسب  قطعات از جنس آهن و رنگ نارنجی مناسب قطعات از جنس سنگ است. همچنین قیمت مناسب و به صرفه آن در این شرایط اقتصادی می‌تواند دلیل قانع کننده‌ای برای محبوبیت این برند باشد.

برند دیزل

 یکی از با کیفیت ترین سنگهای رومیزی ساخته شده توسط برند دیزل است.  این برند از پرفروش‌ترین برندهای سنگ رومیزی در بازار بوده  است و در کشورمان نیز صنعتگران و کاربران زیادی به این برند علاقه دارند و از دستگاه ساخت این برند برای انجام کارهایشان بهره می‌برند. برند دیزل هم مانند برند سیلور در ایران نمایندگی فروش دارد.  این برند دارای گارانتی و خدمات پس از فروش است. از پرفروش ترین مدل‌های این محصول می‌توان به DSBG03 و DSBG04 اشاره نمود که در داخل کشور هم طرفداران زیادی دارد.

تفاوت های برندهای مختلف

نخستین تفاوتی که میان برندها به چشم می‌خورد قیمت آنها است. دستگاه‌های سنگ رومیزی سیلور و دیزل قیمت بالاتری نسبت به برند محک دارند. به خاطر وزن زیاد برند محک و وزن کمتر در برندهای دیزل و سیلور استفاده و حمل و نقل آنها را آسان‌تر کرده و امکان کارکرد حرفه‌ای را فراهم می‌کنند. قدرت و سرعت دستگاه نیز یکی از مهمترین معیارها در زمان خرید است.  دستگاه‌های برند سیلور نسبت به دو برند دیگر قدرت و سرعت بیشتری دارند و همچنین امکان کنترل سرعت را نیز دارد. سرعت گردش در دستگاه‌های سیلور و دیزل نسبت به توان آن بیشتر بوده و این امر باعث می‌شود استفاده از آن آسان شود. اما در محک، توان نسبت به سرعت بیشتر است و به سبب آن کار کردن با آن  و سرعت انجام کار تا حدودی کند می‌شود و ممکن است بعضی اوقات موجب داغ شدن دستگاه و کم شدن کارایی آن شود و سبب کاهش عمر دستگاه خواهد شد و با اینکه به نسبت در میان دستگاه‌های صنعتی گران قیمت است، هرچه طول عمر دستگاه بیشتر باشد به صرفه تر است.

از مزیت های دیگر دستگاه‌های سنگ‌ رومیزی سیلور و دیزل، دارا بودن لوازم جانبی‌ است. این مسئله باعث تأمین امنیت و ریزه‌کاری قطعه هستند. البته باعث بالا رفتن قیمت نهایی آنها می‌شود ولی در نهایت باید بگوییم که به صرفه خواهد بود. دستگاه‌های دو برند دیزل و سیلور نسبت به محک تخصص ‌یافته‌تر و حرفه‌ای‌تر هستند.