هنگام خرید سنگ رومیزی مناسب به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
- 18 دی 1399
- دیدگاه‌ها برای هنگام خرید سنگ رومیزی مناسب به چه نکاتی باید توجه کنیم؟ بسته هستند نظر
- kiani
هنگام خرید انواع سنگ رومیزی مناسب به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سنگ رومیزی بی‌شک یک وسیله بسیار کاربردی با قدمتی بسیار طولانی است. سنگ‌زنی، فرآیندی است که توسط آن می‌توان سطح قطعات را صاف کرده و تغییرات جزیی اما ضروری را در مرحله آخر در قطعه ایجاد کرد. در واقع ابزار تراش در تمام مراحل ساخت قطعه قابل استفاده نیست. نیاز به ابزاری که با آن بتوان در برخی مواقع تنها پرداخت‌های جزئی و سنباده زنی‌های سطحی را انجام داد، نیاز به طراحی و ساخت ماشین‌های سنگ زنی را ایجاد کرد. بنابراین فرآیند سنگ‌زنی مرحله بسیار مهمی بود که باعث شد که انسان در گذشته‌های بسیار دور از آن برای ساخت ابزار ساده و ابتدايي به منظور مصارف جنگی و یا شکار، و امروز برای ساخت ابزارهای ساده مثل چاقو تا ابزارهاي پيچيده و حساس مانند قطعات پزشكي استفاده کند. در ادامه انواع سنگ رومیزی را بررسی میکنیم.
فهرست مطالب: (با کلیک بر روی هر عنوان به توضیحات بیشتر هدایت می شوید)
اين كار قدمتي چند هزار ساله دارد و اهميت آن به حدی بود كه موجب شد تا بشر به فكر ساختن وسيله‌اي باشد كه به وسیله آن بتواند سرعت سنباده زنی، دقت و کیفیت محصول را افزايش دهد. سنگ روميزي ابزاري است كه با استفاده از آن مي‌توان عملیات سنگ زنی و یا پولیش‌کاری را با دقت و سرعت بالايي انجام داد. اين وسيله داراي انواع مختلفي بوده كه با توجه به نياز كاربر انتخاب مي‌گردد.
براي انتخاب انواع سنگ رومیزی مناسب، ابتدا باید آن را به درستي بشناسيد، تفاوت میان انواع این وسیله و نحوه كار با آن را ياد بگيريد و در نهایت با نکات مهم و کلیدی در انتخاب هر کدام آشنا شوید. در اين صورت مي‌توانيد سنگ روميزي مناسب با حداكثر بهره و توانايي و با توجه به فعاليت خود را انتخاب كنيد.
در اين مقاله قصد داريم تا ابتدا دستگاه سنگ زنی را معرفي كنيم. انواع و اجزا دستگاه سنگ زنی را بشناسيم و در ادامه به بررسی انواع سنگ رومیزی، عملکرد و در نهایت به نکات مهم و در خصوص نحوه انتخاب یک سنگ رومیزی مناسب بپردازیم.
عملیات سنگ زنی
عملیات سنگ زنی یک فرایند براده برداریست که باعث میشود تا مواد اضافه، لبه‌ها و سطوح ناهموار توسط سایش از سطح قطعه برداشته شود. هر یک از دانه‌های موجود در سطح سنگ و یا سنباده، باعث تغییر در بخش کوچکی از قطعه می‌شوند. به عبارت دیگر، سنگ زنی آخرین مرحله از ساخت یک قطعه بوده که باعث افزایش کیفیت و دقت آن خواهد شد.
برای انجام فرآیند سنگ زنی نیاز به ابزاری مدور است که قادر باشد با حرکت دورانی و سرعت بالا، ذرات و براده‌ها را بدون آسيب رساندن و يا تغيير در شكل اصلي قطعه از سطح آن جدا كند. فرآیند سنگ زني مانند عمليات فرزكاري و يا تراشكاري يك نوع عمليات به منظور برداشتن براده‌هاست. با اين تفاوت كه به جاي يك لبه برنده و تيز تعداد بسيار زيادي دانه برنده و تيز وجود دارد كه هر كدام قسمتي از قطعه را تغيير شكل مي‌دهند. در واقع سنگ سنباده شبیه تيغ برش، عمل مي‌كند و با دانه هاي برنده سنگ همانند لبه‌هاي برنده و تيز تيغ، سطح قطعه كار را تحت تاثير قرار داده و عمليات پرداخت و پوليش سطحي را انجام مي‌دهند.
انواع سنگ رومیزی و سنگ زنی
دستگاه سنگ زني ابزاري برقي است كه با استفاده از آن مي‌توانيد عمليات سنباده‌زني، براده‌برداري و پوليش‌زني را به راحتي انجام دهيد. توسط اين ابزار مي‌توان سطوح سخت و آب‌ديده را تغيير شكل داد. نتيجه اين كار، ايجاد سطحي صاف، با كيفيت و با اندازه دقيق است. همچنين از دستگاه سنگ زني مي‌توان براي تيز كردن ابزارهايي مثل تيغ برش، چاقو و … استفاده كرد. براي استفاده از اين وسيله ابتدا باید انواع آن را بشناسید، با نحوه کارکرد این ماشين و قسمت‌هاي مختلف آن آشنا شويد و سپس دستگاه سنگ زني متناسب با فعاليت خود را انتخاب كنيد.
- سنگ
اصلي‌ترين بخش در اين وسيله سنگ است. سنگ مجموعه‌ای متشکل از مواد ساینده است که با فشار و حرارت و چسب‌های مخصوص متراکم شده و به هم چسبیده است. سنگ سنباده از دانه‌هاي بسيار ريزي تشكيل شده است که جنس اين دانه‌های ریز سازنده سنگ، ممکن است از مواد طبیعی و یا غیر طبیعی باشد. نوع طبیعی این مواد ساینده عموما از اکسید آلومینیوم طبیعی است که به علت مقاومت پایین، کم‌تر استفاده میشود. نوع مصنوعی این ذرات ساینده متشکل از سیلیسیم کاربید، اکسید آلومینیوم غیر طبیعی و … است که به علت مقاومت بالا استفاده بیش‌تری برای ساخت سنگ سنباده دارد.
-
چسب
برای نگه داشتن دانه‌های سنگ که در بخش قبل در مورد آن‌ها صحبت کردیم، به موادی نیاز است تا این دانه‌ها را به هم متصل کرده و در کنار هم قرار دهد. علاوه بر این استحکام کافی را نيز برای سنگ سنباده ایجاد کند. بدین منظور از انواع چسب استفاده میشود. چسب‌های قابل استفاده برای فرم دادن دانه‌ها می‌تواند از جنس چسب سرامیک، انواع چسب‌های معدنی مانند سیلیکات‌ها و یا چسب‌های پایه گیاهی باشد. با این حال با توجه به خواص ویژه چسب سرامیک، بخش اصلی سنگ توسط این نوع از چسب‌ها ساخته میشود.
علاوه بر دانه‌ها و چسب‌های سازنده سنگ سنباده باید به مفاهیمی چون دانه‌بندی، شبکه‌بندی و درجه سختی نیز توجه کنید.
دانه‌بندی: این اصطلاح نشان دهنده ابعاد دانه‌هاست که عمل سایش توسط آن‌ها صورت می‌گیرد. دانه‌بندی در سنگ سنباده با توجه به عدد درج شده بر آن مشخص میشود. اندازه دانه در سنگ سنباده شامل اعداد 6 تا 600 است.
شبکه‌بندی: نکته مهم و موثر در قدرت برش، تراکم دانه‌هاست. این پارامتر با شبکه‌بندی مشخص می‌گردد. در واقع شبکه‌بندی نسبت مقدار چسب مصرف شده به مقدار دانه‌ها در سنگ سنباده است. در صورتی که مقدار چسب بیشتر باشد، سنباده نرم‌تر خواهد بود و برای قطعات با سختی کم‌تر و نرم و برداشتن براده‌های بلند قابل استفاده است. در صورتی‌که قطعه کار از سختی بالایی برخوردار باشد و یا سطح قطعه دارای براده‌های کوتاه باشد، باید از سنباده با تراکم بیشتر استفاده کنید.
درجه سختی: هرچه مقاومت دانه‌ها در مقابل نیروهای اعمالی در حین کار بیشتر بوده و قادر به حفظ خواص خود باشد، سنگ از درجه سختی بالاتری برخوردار خواهد بود. سنگ سنباده با درجه سختی بالا دارای عمر بالاتر و امکان استفاده بیشتر براي كاربر است.
برای انتخاب یک سنگ سنباده مناسب باید در ابتدا فعالیت خود را مشخص کنید. بنابراین تعیین جنس، کیفیت، سختی، شکل و حجم مورد نیاز جهت براده برداری از قطعه کار حائز اهمیت خواهد بود.
بر روی سنگ، عموما اطلاعاتی درج میشود که مشخص کننده ویژگی‌های آن است. این مشخصات عبارتند از:
- نام شرکت سازنده سنگ
- نوع مواد به کار رفته در ساخت سنگ
- اندازه دانه‌های سازنده سنگ كه بيانگر زبري و يا نرمي سنگ است
- درجه سختی مواد سازنده سنگ (مواد ساینده) كه نشان دهنده قدرت و طول عمر سنگ در مقابل سايش است
- نوع چسب به کار رفته در ساخت سنگ
- شبکه‌بندی که در واقع نشان دهنده نحوه قرارگیری ذرات ریز و درشت و فواصل بین آن‌هاست
- شکل ظاهری سنگ
- قطر داخلی و قطر خارجی که بیانگر اندازه سنگ است
- عرض پیشانی
- سرعت محیطی مجاز
-
پایه يا بستر دستگاه
اين بستر شامل دو جز اصلي است.
ميل سنگ و ميز
ميل سنگ: بخشي است كه توسط آن حركت دوراني و چرخش سنگ انجام مي‌شود. ميل سنگ بر روي پایه كناري میز و به شكل متحرک قرار گرفته و در اين مكان تنظیم شده است. سنگ سنباده بر روی این میل سنگ قرار مي‌گيرد و نيروي لازم براي حرکت خود را از موتور دستگاه مي‌گيرد. قطعه کار نصب شده بر روي ميل سنگ نيز حرکت چرخشي خود را از ميل سنگ گرفته كه برای حرکت آن نياز به يك موتور است. براي تنظيم دورهاي مختلف در اين ماشين، جعبه دنده‌ای تعبیه شده است كه تنظيم دور با توجه به نوع كار را اماكن پذير مي‌كند.
ميز ماشين: قسمتي مهم كه مجموعه دستگاه بر آن سوار مي‌شود. ميز ماشين داراي دو قسمت رو و زير است. قسمت بالايي ميز شامل ميل سنگ و مرغك است. این دستگاه با توجه به نوع کاربرد و نیازهای کاربران در انواع مختلفی ساخته میشود. دستگاه سنگ رومیزی بر روی یک پایه سوار میشود تا حرکات كنترل شود. به طور معمول در کارگاه‌ها از سنگ رومیزی دو طرفه استفاده میشود. یک طرف این ابزار زبر و طرف دیگر آن نرم است. بنابراین امکان پولیش زنی با درجه سختی متفاوت را ایجاد می‌کند.
-
مرغک
مرغك بخشي است كه حركت دورانی ندارد. و براي نگهداري قطعه استفاده مي‌شود. در واقع تكيه‌گاه قطعه محسوب مي‌شود.
-
محافظ
به علت چرخش بسيار بالاي سنگ و احتمال شكستن قطعه و يا سنگ سنباده حين كار، اطراف سنگ سنباده یک محافظ وجود دارد که حدود 4/3 از محیط سنگ را می‌پوشاند. علت این کار حداقل کردن احتمال پرتاب براده‌ها و یا تکه‌های شکسته قطعه به سمت کاربر است و باعث افزایش ایمنی حین کار می‌گردد.
-
تکیه‌گاه
برای کنترل بهتر قطعه در هنگام کار، یک تکیه‌گاه به فاصله 3 میلی‌متر از سنگ در جلوی آن قرار دارد. این تکیه‌گاه باعث میشود تا به وسیله آن بتوانید قطعه را در نزدیکی سنگ نگه دارید و از خستگی دست هنگام کار جلوگیری می‌کند. فاصله تکیه‌گاه تا سنگ بسیار مهم است. در صورتی‌که این فاصله زیاد باشد، خطر پرت شدن قطعه و یا شکستن سنگ زیاد میشود. زیرا کنترل توسط کاربر را کاهش می‌دهد و قطعه به سمت دستگاه كشيده خواهد شد.
از دیگر اجزای این وسیله می‌توان موارد زیر را نام برد:
- تسمه انتقال حرکت
- کلید روشن و خاموش دستگاه
- پیچ و مهره نگهدارنده سنگ روی پایه
- چرخ تسمه
- مخزن نگهدارنده مایع خنک کننده دستگاه
- محور
دستگاه سنگ زني همانند سایر ماشین‌ها و ابزارهای برقی داراي انواع مختلفی است. مدل‌های گوناگونی از این وسیله طراحی و ساخته شده که قادر است نیاز طیف گسترده‌ای از کاربران را پوشش دهد. در دسته بندی کلی‌تر، این دستگاه به مدل‌های سنگ زنی تسمه‌ای، سنگ زنی تخت، گردسابی و رومیزی تقسیم‌بندی میشود. در زیر به بررسی و معرفی چند نمونه از این دستگاه‌ها می‌پردازیم:
دستگاه سنگ زنی تسمه‌ای
دستگاه سنگ زنی تسمه‌ای دارای انواع مختلفی است که با توجه به نوع تسمه به كار رفته در آن تقسيم‌بندي شده و می‌تواند قطعات گوناگوني را سنگ بزند. ماشین سنگ زنی تسمه‌ای قادر است انواع فلزات و آلیاژها، فولادها و … را تراش دهد. دستگاه سنگ زنی تسمه‌ای 3 کاربرد اساسی دارد:
- در مراحل نهایی ساخت قطعات جهت پولیش زدن و جدا کردن قسمت‌های اضافی از سطح قطعه، می‌توان از اين وسيله استفاده كرد.
- در قطعاتي كه داراي لبه‌ها و برآمدگي‌هاي اضافي هستند و يا نياز به اصلاح شكل ظاهري آن‌هاست بسیار پرکاربرد است.
- امکان کم کردن سطح قطعه کار به وسیله سایش و رساندن آن به ابعاد مورد نظر توسط این دستگاه وجود دارد.
دستگاه سنگ زنی تسمه‌ای متشکل از سه جز اصلی است.
- میز کار دستگاه
- کلگی دستگاه
- سر تنظیم کننده
دستگاه سنگ زنی پهن
دستگاه سنگ زنی پهن یکی از پرکاربردترین انواع دستگاه‌های سنگ زنی تسمه‌اي است. همانطور كه از نام آن مشخص است، عملیات سنگ زنی توسط یک نوار پهن که به شکل سنباده روی دستگاه قرار دارد، صورت می‌گیرد. این وسیله بیشتر برای قطعات فلزی خاص مانند فولادهای ضد زنگ استفاده میشود. اما از آن می‌توان براي موارد ديگر نيز استفاده كرد.
برای استفاده از دستگاه سنگ زنی پهن می‌توانید آن را با توجه به نیاز خود تنظیم کنید. اجزاي زير در اين ماشين قابل تنظيم است.
- سرعت کمربند دستگاه یا همان تسمه
- فشاری که تسمه دستگاه بر قطعه وارد می‌کند.
- سطح تماس تسمه با قطعه
- سری یا کلگی متفاوت
- امکان انجام فرآیند سنگ زنی خشک یا مرطوب
مزایای دستگاه سنگ زنی تسمه‌ای
- این دستگاه راندمانی 5 تا 20 برابر بیشتر از دستگاه‌های سنگ زنی با دیسک دارد. اين يعني مقدار كار بيش‌تر در مدت زمان كوتاه‌تر.
- انرژی مصرفی توسط این دستگاه‌ها بسیار کم‌تر از انواع دیگر است. به عبارتي ديگر، انرژي مورد نياز جهت انجام فرآيند سنگ زني قطعه كار توسط دستگاه سنگ زني تسمه‌اي به مراتب كم‌تر از ساير مدل‌هاست.
- وزن تسمه سنگ زنی نسبت به سنگ‌ها بسیار کم‌تر بوده و باعث کاهش وزن کلی دستگاه میشود.
- افت راندمان در دستگاه سنگ زنی تسمه‌اي کم‌تر است. علت این امر نیز تولید گرمای کم‌تر در این دستگاه نسبت به انواع دیگر است. بنابراین انتقال حرارت به اطراف سريع‌تر صورت گرفته و دستگاه با سرعت بیش‌تری خنک خواهد شد.
- احتمال شکسته شدن یا پرتاب شدن تسمه بسیار کم‌تر از سنگ است. از طرفي در صورت پاره شدن تسمه حين كار خطر قابل توجهي همانند آنچه در شكستن سنگ سنباده اتفاق خواهد افتاد، ديده نشده است.
- تسمه سنگ زنی در این مدل از انعطاف بالایی برخوردار است. بنابراین در هنگام سنباده زنی و در صورت مواجه شدن با انحنا در قطعه، به راحتی خم شده و فرآیند سنگ زنی را تسهیل می‌کند.
- این ابزار طراحی ساده و کاربردی دارد. بنابراین در صورت خرابی، با هزینه کم‌تری تعمیر خواهد شد.
- کاربرد دستگاه سنگ زنی پهن بسیار گسترده است. از این وسیله می‌توان برای سنباده زنی انواع فلزات، مواد غیر فلزی، چوب و … استفاده کرد.
- به علت تولید حداقل گرما حین کار در این وسیله، احتمال سوختن قطعات کاهش می‌یابد. بنابراین باعث حفاظت از قطعه نیز خواهد شد.
- دستگاه سنگ زنی تسمه‌ای چون طراحی کاربری ساده‌ای دارد، كار با آن بسيار ساده بوده و فرآيند سنگ زني به راحتی انجام خواهد شد.
در کنار مزایای این ابزار 3 ایراد عمده نیز در نظر گرفته شده‌است:
- به علت نازک بودن تسمه، در صورت استفاده زیاد از این وسیله، تسمه آن در فواصل زمانی کوتاه از بین رفته و باید تعویض شود.
- به علت ساختار این وسیله، امکان استفاده از آن برای تراشکاری قطعات با انحنای با قطر کم و یا سوراخ وجود ندارد.
- از این وسیله نمی‌توان برای سنگ زنی قطعاتی مانند چرخ‌دنده‌ها استفاده کرد.
دستگاه زنگ زني گردسایی یا محوری
براي سنگ زني قطعات با سطح مقطع دایره، مخروطی شکل، بادامك‌ها و قطعاتي از اين دست، به دستگاه سنگ زني گردساب نياز پيدا خواهيد كرد. بنابراين در صورت نياز به سنگ زني قطعات با مقاطع دايره‌اي و يا شبيه به آن‌ها، دستگاه سنگ زنی گردساب بهترین انتخاب خواهد بود. در این مدل، قطعه کار بین دو مرغک محکم خواهد شد. سپس دستگاه سنگ زنی با حرکت دورانی و با سرعت زیاد، عملیات سنباده زنی سطح را آغاز کرده و حجم براده مورد نیاز را از سطح قطعه بر می‌دارد.
دستگاه سنگ زني تخت
دستگاه سنگ زنی تخت به دو نوع اتومات و دستی تقسیم‌بندی میشود. در نوع دستی، باردهی توسط کاربر بر قطعه انجام می‌گیرد. اما در نوع اتومات این وسیله، باردهی تماما توسط دستگاه انجام میشود. از این نوع برای صاف کردن سطوح تخت و ایجاد ابعاد دقیق در قطعات تخت استفاده میشود. باید توجه داشت که این وسیله به گونه‌ای طراحی شده تا قطعه بر روی میز محکم شده و سپس میز با حرکت در جهات مختلف قطعه مورد نظر را از زیر سنگ عبور داده و باعث سایش در سطح آن میشود.
دستگاه سنگ زنی تخت دارای کاربردهای فراوانی است كه در ادامه به چند مورد از اين كاربردها اشاره مي‌كنيم:
- عملیات سنگ زنی سنگین
- استفاده در خطوط تولید
- استفاده جهت سنگ زنی بلوک‌ها و چرخ‌دنده‌ه
- استفاده در صنایع خودرو برای تراشکاری قطعاتی مانند موتور اتومبیل‌ها
- در خطوط راه آهن جهت تراشکاری ریل‌ها و …
مزایای استفاده از دستگاه سنگ زنی تخت
- دستگاه سنگ زنی تخت امکان سنگ زنی انواع مختلفی از قطعات را به کاربر می‌دهد. بنابراین نسبت به سایر دستگاه‌های تراشکاری، از محبوبیت بیش‌تری برخوردار هستند.
- چرخ‌ها در ماشين سنگ زنی تخت، قادر به تراشکاری انواع مختلفی از قطعات با اندازه‌های مختلف هستند.
معایب استفاده از دستگاه سنگ زنی تخت
- برای کار با این وسیله، باید زمان بیش‌تری را به کار بگیرید.
- همانطور که از نام این وسیله پیداست، از آن تنها می‌توانید برای سنگ زنی سطوحی استفاده کنید که تخت هستند.
- این دسته از ماشین‌ها دارای حساسیت بالایی هسند. بنابراین نیاز به حفظ و نگهداری بیش‌تری نسبت به سایر ابزارهای تراش دارند.
انواع سنگ رومیزی
به طور معمول، سنگ رومیزی با استفاده از اندازه سنگ آن دسته‌بندي مي‌شود. علاوه بر اين، سنگ روميزي در انواع گوناگوني وجود دارند كه به منظور تامين نياز كاربر با دامنه كاري متفاوت طراحي و ساخته شده‌اند. در ادامه معروف‌ترين و پركاربردترين سنگ‌هاي روميزي را معرفي خواهيم كرد.
1-سنگ روميزي چندكاره
استفاده از وسيله‌اي كه بتواند عمليات ماشين‌كاري مختلفي را پوشش دهد، طبيعتا براي هر كاربري جذاب و با اهميت است. سنگ‌هاي روميزي چندكاره، همانطور كه از نام آن‌ها پيداست، قابليت‌هاي زيادي دارند كه فرآيند ماشين‌كاري را ساده مي‌كنند. پوليش‌زني، سنباده‌زني و تراش از جمله اين موارد است.
2-سنگ روميزي خرطومي دار
سنگ روميزي خرطوم‌دار وسيله‌اي برقي و چندكاره است كه كاربر را از تهيه ابزارهاي گوناگون بي نياز مي‌كند. از اين وسيله براي سنباده‌زني، سوراخ‌كاري، دريل‌كاري، پوليش‌زني سطح، براده برداري استفاده مي‌شود. خرطومي منعطف در اين ابزار براي كارهاي ظريف و بسيار حساس استفاده مي‌شود كه امكان پوليش زدن در اين سطوح را مهيا مي‌كند. از این ابزار مي‌توان برای كارهايي مانند مجسمه سازي، تراشكاري، كاردستي، ساخت لوازم دندانپزشكي، انواع قالب‌گيري و… استفاده كرد. اين وسيله قابليت استفاده براي كارهايی با سطوح كوچك را خواهد داشت. بنابراين اگر نياز به وسيله‌ای برای پولیش‌کاری سطوح کوچک و کارهای ظریف دارید، سنگ رومیزی خرطوم‌دار انتخاب مناسبي است.
3-سنگ روميزي سه نظام‌دار
وجود سه نظام در اين نوع باعث شده تا بتوان قطعات مورد نظر را روي دستگاه بست و فرآيند تراشكاري را با دقت بيش‌تري انجام داد. اين نوع مناسب برای کارهای سبک و استفاده در صنایع آهنگری و نجاری است. از سنگ روميزي سه نظام‌دار برای ايجاد سطوحي صاف و یا حذف قسمت كوچكي از قطعه استفاده می شود. سه نظام در اين مدل داراي مدل‌هاي دستي و اتومات است كه با توجه به نياز كاربر انتخاب مي‌شود.
كاربرد انواع سنگ رومیزی
سنگ روميزي از جمله ابزار پركاربرد براي مصرف در صنايع گوناگون است. از اين وسيله مي‌توان براي صاف كردن سطوح ابزار سخت استفاده كرد. از ساده‌ترين قطعات تا پيچيده‌ترين آن‌ها با استفاده از سنگ روميزي قابل پرداخت هستند. بنابراين نمي‌توان از كاربرد اين وسيله در ساده كردن مراحل پوليش‌كاري صرف نظر كرد.
از جمله كاربردهاي اين ابزار موارد زير است:
- شكل دادن انواع ابزار
- سايش و پوليش‌كاري سطحي قطعات
- تميزكاري سطوح قطعات
- براده برداري از سطح و جدا كردن قسمت‌هاي اضافي از قطعه ساخته شده
- تيز كردن انواع ابزار برش مثل چاقو، تبر، تيغ برش و …
- زدودن رسوبات ايجاد شده در سطح قطعات فلزي و قطعات ماشين‌آلات
براي انتخاب يك سنگ روميزي مناسب بايد نكات مهمي را در نظر بگيريد تا بهترين نوع آن را با توجه به فعاليت و كاربرد خود انتخاب كنيد.
اصلي‌ترین نکته در انتخاب یک وسیله، توجه به نیاز کاربر است. توجه به این نکته که قصد شما برای خرید یک وسیله یا ابزار چیست، اولین سوالی است که باید به آن پاسخ دهيد تا انتخاب مناسبی داشته باشید. برخی از کارها نیاز به ابزار پر قدرت دارد که برای اهداف سنگین استفاده می‌شوند. مدت زمان مورد نیاز برای کار با یک وسیله نکته دیگریست که باید به آن توجه کنید تا ابزاری مقاوم با مناسب‌ترین طراحی انتخاب کنید تا از خستگی هنگام کار با آن بکاهد. همچنين تعيين حجم كار، مشخص مي‌كند كه چه تعداد قطعه همزمان مي‌تواند روي دستگاه قرار گيرد و چه حجم از براده در مدت زمان كوتاه‌تر قابل برداشت از سطح است. با مشخص کردن نوع کاربرد و فعالیت مورد نظر خود می‌توانید مناسب‌ترين وسيله را انتخاب و از هزينه‌هاي آتي جلوگيري كنيد.
-
اندازه سنگ
نکته‌ی دیگری كه در هنگام خريد سنگ روميزي بايد به آن توجه كنيد، اندازه سنگ است. دستگاه سنگ روميزي با اندازه سنگ متفاوت در بازار قابل تهيه هستند. هرچه اندازه سنگ بزرگ‌تر باشد، امكان سنباده و سنگ‌زني قطعات بزرگ‌تر فراهم مي‌شود. اين ابزار در مرحله اول با اندازه سنگي كه روي آن قرار مي‌گيرد شناخته مي‌شود. قطر سنگ براي دستگاه سنگ روميزي معمولا 150، 200 و 250 ميلي‌متر است كه با اين اندازه‌ها شناخته مي‌شوند. بايد توجه داشت كه دستگاه سنگ روميزي با اندازه سنگ كوچك‌تر نيز وجود دارد كه با نام ميني سنگ معروف هستند. در واقع انتخاب سنگ روميزي با اندازه قطر سنگ بزرگ‌تر، يعني امكان كار با قطعات بزرگ‌تر و با سطح بيش‌تر.
نكته قابل توجه در اين مورد اين است كه، اندازه سنگ قابل نصب با توجه به ابعاد صفحه برش دستگاه تعيين مي‌گردد. اين يعني اندازه سنگ به ابعاد دستگاه وابسته نبوده و بايد به ابعاد صفحه برش قابل نصب روي دستگاه توجه كنيد.
-
سرعت محیطی سنگ
سرعت محیطی سنگ سنباده همان سرعت برش سنگ است. این پارامتر بر اساس متر در هر ثانیه محاسبه و مشخص می‌گردد. در صورتی که سرعت محیطی سنگ افزایش یابد، نیروی گریز از مرکز نیز افزایش خواهد یافت. نتیجه این امر، جدا شدن سنگ از روی محور خود، شکستن و پرتاب قطعات سنگ به اطراف است که با خطرات جانی و مالی بسیاری همراه خواهد بود. بنابراین توجه به سرعت محیطی مجاز سنگ بسیار مهم است. برای کنترل سرعت محیطی سنگ و سرعت قابل تحمل آن‌ها با توجه به ویژگی هر کدام از این سنگ‌ها (نوع چسب، دانه بندی، سختی و …) حداکثر دور قابل تحمل تعیین شده است.
به طور مثال، اگر سنگ سنباده مورد نظر با چسب سرامیک یا گیاهی به هم چسبانده شده باشد، حداکثر سرعت مجاز، همانند کارهایی است که با دست سنباده زنی می‌شوند. البته توجه به این نکته ضروری است که قبل از استفاده از هر نوع سنگ سنباده‌ای باید آن را روی دستگاه نصب کرده و یک تست گردش با حداقل زمان 5 دقیقه گرفته شود.
-
محورهاي دستگاه و حساسيت آن‌ها
دقت محورهاي دستگاه‌هاي مختلف با يكديگر متفاوت است و هر دستگاه داراي يك ميزان دقت است. بنابراين با توجه به نوع كاربرد و در صورت حساسيت بالا، مي‌توانيد دستگاه سنگ روميزي با دقت محور بيش‌تري را انتخاب كنيد. دستگاه سنگ زني با دقت محور بالا از لنگ زدن قطعه هنگام كار جلوگيري مي‌كند.
-
استحكام و تحمل محور دستگاه سنگ‌زني
علاوه بر دقت اين بخش از دستگاه، استحكام نيز عامل مهمي در انتخاب يك دستگاه سنگ روميزي مناسب است. در صورتي كه دستگاه از محور با استحكام بالا برخوردار باشد، مي‌تواند از درصد انحرافات قابل ايجاد در قطعه در حين تراشكاري بكاهد. همچنين دستگاه با محور مقاوم امكان براده برداري با حجم بيش‌تري را مسير مي‌سازد.
-
سرعت موتور
سرعت موتور دستگاه سنگ زني نكته بسيار مهمي است كه بايد بررسي شود. سرعت موتور در واقع نشان‌دهنده سرعت چرخش چرخ دنده است. بنابراين سرعت موتور نشان‌دهنده تعداد گردش در دقيقه است. به عبارتي ديگر، سرعت موتور تعداد دفعات چرخش چرخ‌دنده در دقيقه را مشخص مي‌کند. این پارامتر با RPM یا دور در دقیقه نشان داده میشود.
دستگاه‌های سنگ رومیزی با سرعت موتور بالاتر از عملکرد بهتری برخوردار هستند. این دستگاه‌ها همچنین قابلیت تنظیم و تغییر سرعت موتور را نیز دارا هستند. یعنی این امکان را ایجاد می‌کنند تا به سرعت چرخش دستگاه‌ها افزوده یا از آن بکاهید تا بتوانید برای موارد مختلف از آن استفاده کنید. این قابلیت باعث میشود تا بتوانید از مواد سخت تا نرم را با استفاده از یک وسیله شکل دهید.
-
قدرت موتور
در صورتی‌که قدرت موتور دستگاه سنگ رومیزی متناسب با فعالیت مورد نظر نباشد، از سرعت چرخش حین کار کاسته شده و سرعت کار به شدت پایین خواهد آمد. یک موتور الکتریکی قوی باعث میشود تا در حین کار، عملکرد دستگاه دچار اختلال نشده و تا انتها با سرعت مناسب و دقت کافی کار کند. قدرت موتور در دستگاه سنگ رومیزی با توان نشان داده میشود. هرچه این عدد بزرگ‌تر باشد، قدرت دستگاه نیز بیشتر خواهد بود و برای قطعات سخت قابل استفاده است.
-
اندازه و فرم دستگاه
اگر چه استفاده از قطعات مقاوم و با کیفیت در ساخت دستگاه باعث افزایش طول عمر آن میشود، اما اگر دستگاه دارای طراحی مناسب و وزن کم نباشد، به زودی محبوبیت خود را از دست خواهد داد. از آن‌جایی که سنگ رومیزی وسیله‌اي پرمصرف است، لذا باید طراحی آن به‌گونه‌ای باشد تا مانع از خستگی کاربر در زمان کار شود. از طرف دیگر با این‌که دستگاه سنگ رومیزی دستگاهی ثابت است، با این حال انتخاب دستگاهی با حداقل اشغال فضا و حداکثر کارایی، گزینه مناسبی بوده که باعث میشود فضاي بيش‌تري براي كار داشته باشيد.
-
كيفيت و دوام
انتخاب دستگاه مقاوم باعث كاهش هزينه‌هاي تعميرات و نگهداري خواهد شد. توجه به برند دستگاه يكي از راه‌های انتخاب دستگاه سنگ رومیزی مناسب است. برخی از شرکت‌ها با ارائه ضمانت‌هاي طولاني مدت طول عمر دستگاه را تضمين مي‌کنند. از طرف دیگر دستگاه‌هايي كه از چدن ساخته شده باشند، مقاومت بيش‌تري در برابر ضربات داشته و طول عمر بيش‌تري خواهند داشت. در نتيجه امكان استفاده بلند مدت را به كاربر مي‌دهند.
-
نوع برق مصرفي
برخي از ابزار برقي با برق تك‌فاز و برخي با برق سه فاز كار مي‌كنند. براي انتخاب سنگ روميزي حتما بايد به اين مورد توجه كنيد و با توجه به محل مورد استفاده آن را انتخاب كنيد.
-
سیستم خنک‌کاری
در هنگام کار با دستگاه سنگ‌زنی، جرقه‌هایی مشاهده می‌شوند که در جهت مختلف در حال پرتاب هستند. این جرقه‌ها همان براده‌های ریزی هستند که در اثر اصطکاک سنگ سنباده با قطعه مورد نظر حرارت دیده و به شکل جرقه دیده می‌شوند. در واقع دمای این براده‌ها بسیار بالاست. این نشان دهنده حرارت تولید شده بسیار بالا در زمان کار با دستگاه است. حرارت ایجاد شده، در حین کار بین سنگ، دستگاه و قطعه پخش میشود. نتیجه این عمل چندان مطلوب نخواهد بود. در اثر افزایش مداوم حرارت، ممکن است سنگ سنباده آسیب دیده و و از هم جدا شود.
همچنین حرارت زیاد نیز باعث دفرمه شدن قطعه کار نیز خواهد شد. بنابراین باید این حرارت را تا حد امکان کم کرد. باید توجه داشت که هر دو گرمای پخش شده در قطعه و سنگ باعث خرابی دستگاه و قطعه نخواهند شد. برای از بین بردن این گرما نیاز به خنک‌کاری سنگ سنباده و قطعه است. از مایع خنک‌کاری برای حذف این گرمای مضر و همچنین براده‌های تولید شده حین کار استفاده میشود.
در دستگاه سنگ زنی، نیاز به سیستمی است که مایع خنک کننده را با فشار زیاد به محل برش اعمال کند. بر این اساس دستگاه سنگ زنی مجهز به سیستم خنک کاری، با استفاده از ترکیب آب با 5 درصد سود و یا روغن امولزیون فرآیند کاهش دما حین کار را کنترل خواهد کرد. باید توجه کنید فرآیند سنگ زنی برای فولاد به شکل مرطوب و چدن در حالت خشک انجام می‌گیرد.
گارانتي
بهتر است دستگاه‌هاي الكتريكي را انتخاب كنيد كه گارانتي خدمات پس از فروش و تعميرات داشته باشند. با توجه به قيمت بالاي اين دسته از ماشين‌ها، در صورت خرابي به مشاوره و خدمات شركت سازنده نياز پيدا خواهيد كرد. همچنين توجه به وضعيت فروش و قطعات يدكي اصلي و حياتي اين وسيله در بازار بسيار مهم است. چرا كه در صورت عدم دسترسي به قطعه از بين رفته، دستگاه نيز از كار خواهد افتاد.
ايمني در انواع سنگ رومیزی
- سنگ دستگاه بايد كاملا سالم باشد. اين بدان معني است كه نبايد هيچگونه ترك و يا شكستگي روي آن وجود داشته باشد. زيرا در حين اعمال نيرو توسط قطعه به سنگ، ممكن است شكسته شده و حادثه بيافريند.
- سنگ بايد به درستي در محل خود قرار گرفته و داراي پيچ‌هاي نگهدارنده محكم و سالم باشد تا از لنگ زدن در هنگام كار جلوگيري كند.
- سرعت محيطي قابل تحمل در انواع سنگ‌ها مشخص است. سرعت محيطي نبايد از اين حد مجاز بيش‌تر شود.
- هنگام استفاده از سنگ‌‌های رومیزی بايد توجه كنيد كه، فاصله تکیه گاه تا سنگ بیشتر از ۲ میلی‌متر نباشد. در غير اين‌صورت قطعه به سمت دستگاه كشيد شده و ممكن است شكسته يا به سمت بيرون پرتاب شود.
- بايد توجه داشت كه دستگاه داراي محافظ روي سنگ آن باشد.
قيمت انواع سنگ رومیزی
توجه به قيمت دستگاه نكته مهمي است كه با توجه به شرايط بازار و نوسانات موجود بايد به آن توجه كرد. قطعا تهيه سنگ روميزي از برندهاي معروف هزينه بيش‌تري را نيز ايجاد خواهد كرد. در صورتي كه از ابزار مورد نظر استفاده طولاني مدتي خواهيد داشت، بهتر است از اين گزينه صرف نظر كرده و هزينه بيش‌تري بابت تهيه وسيله‌اي مقاوم و با كيفيت كنيد. چرا كه در صورت از بين رفتن آن متحمل هزينه اضافي جهت تهيه مجدد دستگاه خواهيد شد.
فرآيند سنگ زني روشي مرسوم و مناسب در پرداخت و شكل دادن به قطعات مختلف (از نظر جنس و طراحي) است. با رشد تكنولوژيكي و توجه به نيازهاي اساسي كاربران، دستگاه‌هاي كوچك و بزرگي طراحي شد كه امكان سنگ زني انواع قطعات را فراهم كردند. كاهش زمان كار به منظور افزايش راندمان، نكته قابل توجهي بود كه باعث شد تا كاربران به منظور تسهيل روند كار، هزينه خريد تجهيزات و ابزارهاي گوناگون را بپذيرند و بنابراين طراحي و ساخت دستگاه‌هاي مختلف روز به روز از اهميت بيش‌تري برخوردار شد.
شناخت نياز كاربر براي سازنده و شناخت ابزار موجود در بازار براي كاربر نقطه اشتراكي بود تا ابزارهاي مختلف با دامنه كاربرد متنوعي طراحي و ساخته شوند. دستگاه سنگ زني يكي از اين ابزار است كه در حال حاضر داراي انواع و مدل‌هاي گوناگون است. اين وسيله با توجه به در نظر گرفتن نياز كاربران در طيف‌های مختلف و با هدف افزایش سرعت و کیفیت در ساخت قطعات در مراحل آخر ساخته شد. از بین انواع این ماشین‌ها، دستگاه سنگ روميزي ابزاري مناسب براي انواع سنباده زني از قطعات سخت و بزرگ تا قطعات نرم و كوچك است. امکان استفاده ساده و یادگیری سریع کار با این ابزار موجب شد تا از محبوبیت بالایی در بین صنعت‌گران، فلزکاران و سایر گروه‌های جامعه برخوردار شود.
براي تهيه بهترين سنگ روميزي موجود در بازار، در صورتي‌كه مبتدي هستيد، بهتر است ابتدا اين وسيله را به درستي بشناسيد. به بررسي انواع مختلف آن بپردازيد و در نهايت به پارامترهاي مهم در انتخاب آن توجه كنيد. از آن‌جايي‌كه مهم‌ترين اجزاي سنگ روميزي، سنگ و موتور دستگاه آن است، بنابراين شناخت دقيق اين دو جزء كمك بزرگي به انتخاب دستگاه مناسب خواهد كرد.
در صورتی‌که کیفیت ابزار از قیمت آن مهم‌تر است، به شما پیشنهاد میکنیم تا به سراغ برندهای معروف با سابقه درخشان بروید. با این حال توجه به وضعیت بازار نکته بسیار مهمی خواهد بود. به علت حساسیت در قطعات موجود در این وسیله، پیدا کردن یک برند خوش نام و با سابقه خوب که بتواند ضمانت‌های مورد نیاز را در اختیار مصرف‌کننده قرار دهد قابل تامل خواهد بود. بنابراین علاوه بر نکات یاد شده، به امکان تهیه قطعات و یا تعمیر دستگاه نیز توجه کنید تا بتوانید از هزینه‌های تعمیر و نگهداری آن بکاهید.
سوالات متداول
عملیات سنگ زنی چیست؟
عملیات سنگ زنی یک فرایند براده برداریست که باعث میشود تا مواد اضافه، لبه‌ها و سطوح ناهموار توسط سایش از سطح قطعه برداشته شود. هر یک از دانه‌های موجود در سطح سنگ
و یا سنباده، باعث تغییر در بخش کوچکی از قطعه می‌شوند. به عبارت دیگر، سنگ زنی آخرین مرحله از ساخت یک قطعه بوده که باعث افزایش کیفیت و دقت آن خواهد شد.
کاربرد انواع سنگ رومیزی چیست؟
شكل دادن انواع ابزار
سايش و پوليش‌كاري سطحي قطعات
تميزكاري سطوح قطعات
براده برداري از سطح و جدا كردن قسمت‌هاي اضافي از قطعه ساخته شده
تيز كردن انواع ابزار برش مثل چاقو، تبر، تيغ برش و …
زدودن رسوبات ايجاد شده در سطح قطعات فلزي و قطعات ماشين‌آلات
چه اطلاعاتی رو دستگاه سنگ رومیزی درج میشود؟
نام شرکت سازنده سنگ
نوع مواد به کار رفته در ساخت سنگ
اندازه دانه‌های سازنده سنگ كه بيانگر زبري و يا نرمي سنگ است
درجه سختی مواد سازنده سنگ (مواد ساینده) كه نشان دهنده قدرت و طول عمر سنگ در مقابل سايش است
نوع چسب به کار رفته در ساخت سنگ
شبکه‌بندی که در واقع نشان دهنده نحوه قرارگیری ذرات ریز و درشت و فواصل بین آن‌هاست
شکل ظاهری سنگ
قطر داخلی و قطر خارجی که بیانگر اندازه سنگ است
عرض پیشانی
سرعت محیطی مجاز
انواع سنگ رومیزی چیست؟
دستگاه سنگ زنی تسمه‌ای
دستگاه سنگ زنی پهن
دستگاه سنگ زني گردساب
دستگاه سنگ زنی تخت
